Πόνος στο αυτί
- Βύσμα Κυψελίδας ( Κερί στα αυτιά )
- Εξωτερική Ωτίτιδα
- Κακοήθης Εξωτερική Ωτίτιδα
- Περιχονδρίτιδα
Βύσμα Κυψελίδας ( Κερί στα αυτιά )
Η κυψελίδα εκκρίνεται από αδένες του έξω ακουστικού πόρου, συνήθως σε μικρές ποσότητες και έχει προστατευτική δράση απέναντι σε μύκητες και μικρόβια. Η απόφραξη του ακουστικού πόρου από κυψελίδα είναι μια σχετικά συχνή κατάσταση και αντιμετωπίζεται από τον ΩΡΛ γιατρό σε μια απλή επίσκεψη. Τα συχνότερο αίτιο σχηματισμού βύσματος είναι η υπερπαραγωγή κυψελίδας. Φυσιολογικά υπάρχει ο μηχανισμός αυτοκάθαρσης που μεταφέρει την κυψέλη εξωτερικά και τελικά απεκκρίνεται.
Όταν η παραγωγή κυψέλης είναι υπερβολική ο μηχανισμός κάθαρσης δεν μπορεί να αντεπεξέλθει και το αυτί γεμίζει σταδιακά με κερί. Σε ορισμένους ασθενείς υπάρχουν επιπρόσθετοι παράγοντες που συμβάλλουν στο σχηματισμό βύσματος όπως ο εκ γενετής πολύ στενός πόρος, η παρουσία τριχών στον πόρο, η παρουσία εξοστώσεων και η χρήση μπατονέτας.
Το βασικό σύμπτωμα είναι το αίσθημα απόφραξης και ο πόνος στο αυτί. Το αυτί βουλώνει όταν το βύσμα αποφράξει πλήρως τον πόρο. Συχνά υπάρχει πτώση στην ακοή, κνησμός στην περιοχή και πιο σπάνια εμβοές και αίσθημα ζάλης. Η αντιμετώπιση είναι καθαρισμός του βύσματος με χρήση αναρρόφησης στο Ιατρείο.
Εξωτερική Ωτίτιδα
Η εξωτερική ωτίτιδα είναι μια φλεγμονή του έξω ακουστικού πόρου. Συχνά αναφέρεται και ως ” αυτί του κολυμβητή ” ( swimmer’s ear ) επειδή η συχνή έκθεση στο νερό κάνει τον ακουστικό πόρο πιο ευάλωτο σε μολύνσεις. Η βακτηριδιακή εξωτερική ωτίτιδα είναι σχετικά συχνή και εκτιμάται ότι περίπου 1 στους 10 θα εμφανίσει ωτίτιδα κάποια στιγμή στη ζωής του.
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο ή αίσθημα πίεσης στο αυτί, κνησμό ( φαγούρα ), εκροή πύου από το αυτί, απώλεια ακοής και εμβοές. Συνήθως επηρεάζεται μόνο το ένα αυτί.
Η διάγνωση τίθεται από το τυπικό ιστορικό και την κλινική εξέταση. Κατά την ωτοσκόπηση παρατηρείται έντονη ερυθρότητα, οίδημα και πυώδης έκκριση. Ο ακουστικός πόρος πρέπει να εξεταστεί ενδελεχώς και να απομακρυνθούν με αναρρόφηση νεκροί ιστοί και πύον.
Ο έλεγχος της ακεραιότητας της τυμπανικής μεμβράνης με Ωτο-Ενδοσκόπηση είναι βασικής σημασίας για την επιλογή της φαρμακευτικής αγωγής και τον αποκλεισμό διάτρησης. Τα περισσότερα τοπικά αντιβιοτικά σκευάσματα είναι ωτοτοξικά και πρέπει να αποφεύγονται σε περιπτώσεις διάτρησης. Όταν υπάρχει έντονο οίδημα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί τοπικά κορτιζονούχα σκευάσματα.
Ειδική μορφή εξωτερικής ωτίτιδας είναι η Ωτομύκωση, πρόκειται για μυκητιασική λοίμωξη που αντιμετωπίζεται με αντίστοιχη αγωγή. Αν και η κλινική εικόνα προσομοιάζει με την εξωτερική ωτίτιδα, ο ασθενής παραπονιέται κυρίως για έντονο και επίμονο κνησμό. Οι μύκητες αναπτύσσονται στον έξω ακουστικό πόρο όταν υπάρχει διαταραχή στο pH και ευνοείται από την αυξημένη υγρασία και την έκθεση στο νερό.
Θεραπεία Εξωτερικής Ωτίτιδας
Με τα αντιβιοτικά η εξωτερική ωτίτιδα αντιμετωπίζεται σχετικά εύκολα και τα συμπτώματα υποχωρούν άμεσα. Όταν υπάρχει έντονο οίδημα τοποθετείται ειδικό ταμπόν με κορτιζόνη για την άμεση ύφεση του πόνου. Η χορήγηση αντιβιοτικών από του στόματος είναι αναγκαία όταν δεν ανταποκρίνεται στην τοπική θεραπεία ή σε υποψία επέκτασης της φλεγμονής στους πέριξ ιστούς. Σε σπάνιες περιπτώσεις μια ωτίτιδα μπορεί να είναι ανθεκτική στη συνήθη θεραπεία ή να έχουμε επαναλαμβανόμενες υποτροπές. Στις περιπτώσεις αυτές κάνουμε καλλιέργεια επιχρίσματος από τον ακουστικό πόρο και αντιβιόγραμμα, ώστε να προσδιορίσουμε επακριβώς τον παθογόνο παράγοντα και την κατάλληλη αγωγή.
Βασικό ρόλο στη θεραπευτική αντιμετώπιση έχει ο συχνός καθαρισμός με αναρρόφηση του Έξω Ακουστικού Πόρου από πύον και νεκρούς ιστούς και ο έλεγχος της Τυμπανικής Μεμβράνης για πιθανή διάτρηση
Κακοήθης Εξωτερική Ωτίτιδα
Μια εξαιρετικά σοβαρή επιπλοκή της εξωτερικής ωτίτιδας είναι η Κακοήθης Εξωτερική Ωτίτιδα. Η ονομασία “ Κακοήθης “ υποδηλώνει την επικινδυνότητα της νόσου και όχι την ύπαρξη καρκίνου. Η μόλυνση προσβάλει το οστό που σχηματίζει τον Ακουστικό Πόρο του αυτιού και ραγδαία εξαπλώνεται στους πέριξ ιστούς. Καθώς εξελίσσεται η νόσος εμφανίζονται παραλύσεις νεύρων, θρομβώσεις αγγείων και συμπτώματα μηνιγγίτιδας και εγκεφαλίτιδας. Πρόκειται ουσιαστικά για Οστεομυελίτιδα της Βάσης του Κρανίου που μπορεί να προκαλέσει σηψαιμία και θάνατο. Συνηθέστερο παθογόνο μικρόβιο είναι η Pseudomonas Αeruginosa.
Συχνότερα εμφανίζεται σε ηλικιωμένα άτομα, σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη και σε ανοσοκατεσταλμένους. Χαρακτηριστικός είναι ο έντονος πόνος, που μπορεί να αντανακλά στο λαιμό και το πρόσωπο, η πυώδης έκκριση και ο Πυρετός. Συνήθως υπάρχει ερυθρότητα και οίδημα του δέρματος και διόγκωση των λεμφαδένων.
Είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης
Η διάγνωση τίθεται με την κλινική εξέταση και την Ωτο-Ενδοσκόπηση. Η Αξονική και η Μαγνητική Τομογραφία επιβεβαιώνουν την προσβολή μαλακών ιστών στην βάση του κρανίου και καταδεικνύουν την έκταση της φλεγμονής. Η παρακολούθηση της πορείας της νόσου γίνεται με σπινθηρογράφημα οστών.
Η θεραπεία περιλαμβάνει χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής για μεγάλο χρονικό διάστημα, 4 με 6 εβδομάδες. Για την αντιμετώπιση της σηψαιμίας ο ασθενής πρέπει να νοσηλευτεί και να λάβει ενδοφλέβια αντιβιοτικά. Συχνά απαιτείται χειρουργικός καθαρισμός των νεκρών ιστών από τον ακουστικό πόρο. Η πρόγνωση της νόσου εξαρτάται από την έγκαιρη διάγνωση και έναρξη επιθετικής αντιβιοτικής αγωγής καθώς και τις συνυπάρχουσες παθολογικές καταστάσεις του ασθενή.
Περιχονδρίτιδα
Η Περιχονδρίτιδα είναι μια οξεία φλεγμονή του χόνδρου του ωτικού πτερυγίου. Πρόκειται για μια εξαιρετικά επώδυνη κατάσταση που πρέπει να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί άμεσα με αντιβιοτικά. Η μόλυνση καταλαμβάνει όλο το πτερύγιο του ωτός, πλην του λοβίου που δεν έχει χόνδρο. Το αυτί είναι εξέρυθρο και διογκωμένο και η ψηλάφηση σχεδόν αδύνατη λόγω έντονου πόνου. Η περιχονδρίτιδα προκαλείται συνήθως από Τραυματισμό ή Piercing του χόνδρου. Αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα προκαλείται νέκρωση του χόνδρου και μόνιμη παραμόρφωση του πτερυγίου του ωτός.
Ειδική μορφή Περιχονδρίτιδας είναι η Υποτροπιάζουσα Περιχονδρίτιδα, η οποία είναι αυτοάνοσης αιτιολογίας νόσος και αντιμετωπίζεται με χορήγηση κορτιζόνης από του στόματος. Εκδηλώνεται με οίδημα, ερυθρότητα και ευαισθησία του πτερυγίου και στα αρχικά στάδια μπορεί να είναι δύσκολη η διαφορική διάγνωση από την μικροβιακή Περιχονδρίτιδα. Η ακριβής διάγνωση ωστόσο είναι εξαιρετικά σημαντική για την άμεση έναρξη του ορθού θεραπευτικού σχήματος.